محروم کردن فرزند از ارث | محروم کردن فرزندان از ارث

آیا این امکان برای والدین وجود دارد که فرزندان خود را از ارث محروم کنند؟

در بسیاری از موارد شنیدیم که فردی به فرزند خود می‌گوید که از ارث محرومت می‌کنم یا از این قبیل مسائل، اما آیا واقعا یک پدر می‌تواند فرزند خود را از ارث محروم کرد؟ در جواب این سوال باید به این موضوع اشاره کنیم که در رابطه با این موضوع قوانین و مقررات متفاوتی وجود دارد که در ادامه با یکدیگر این موارد را بررسی خواهیم کرد.

به طور کلی باید به این موضوع اشاره کرد که پدر حق محروم کردن وراث خود از ارث را ندارد ولی طبق قانون و شرع ، در صورت وقوع ۵ مورد این امکان برای پدر وجود خواهد داشت. برای این موارد شما ‌می‌توانید با مطالعه ادامه مطلب و همچنین گرفتن مشاوره حقوقی از کارشناسان در این حوزه اطلاعات بیشتری کسب کنید.

محروم کردن فرزند از ارث به موجب قانون  

تا زمانی که فرد زنده است می تواند هر تصمیمی درمورد دارایی اش بگیرد و حق هر گونه دخل و تصرفی در اموال و دارایی اش را دارد ( گاهی ممکن است پدر یا مادری قصد داشته باشند که همه اموال خود را به یکی از فرزندان خود بدهد و یا گاهی ممکن است تصمیم بگیرند فرزندی را از ارث محروم کند  یا اموال او صرف امور خیریه شود و یا یکی از فرزندان خود را طبق وصیت نامه از ارث محروم کند و یا کل اموال را برای یکی از فرزندانش وصیت کند) اما به محض اینکه فوت کند اموال او به بازماندگانش تعلق می گیرد. 

فورم مدال درخواست تماس

 اگر فرد بخواهد در مورد اموال خود بعد از مرگش تصمیمی بگیرد این عمل تنها در یک صورت ممکن است که فرد می تواند در مورد اموالش بعد از فوتش تصمیمی بگیرد که از طرق وصیت تکلیف آن را تعیین کند ( فقط وصیت در یک سوم اموال متوفی نافذ است )و اگر بقیه وراث قبول نمایند و رضایت دهند( وصیت متوفی بیش از یک سوم پذیرفته می شود) . پس بنابراین زمانی که فرد وصیتی می کند که فرزند خود را از ارث محروم کرده است ، فقط تا میزان ثلث اموال این وصیت نافذ و قبول است .  
نکته : 837 قانون مدنی محرومیت از ارث به این صورت است که اگر فردی به موجب وصیت ، یک یا چند نفر از ورثه خود را از ارث محروم کند ، وصیت مزبور نافذ نیست . هیچ کس نمی تواند به موجب وصیت ورثه خود را کلا از ارث محروم کند. 

موارد مربوط به محروم کردن  فرزند از ارث توسط پدر

در صورتی که وارث، مورث خود را به قتل برساند، شخص از ارث نیز محروم خواهد شد.شاید بتوان گفت که یکی از دلایل چنین حکمی در حقوق اسلامی، جلوگیری از طمع‌کاری فرزندان یا کسانی که ارث می‌برند برای تصاحب سریعتر اموال متوفی باشد.در واقع کسی نمی‌تواند برای اینکه زود به ارث برسد، مورث را به قتل برساند، زیرا قتل مانع ارث بردن است.

مورد بعدی که این امکان را می‌دهد تا افراد از ارث محروم شوند، وراثت کافر از مسلمان است. بر اساس قانون مدنی کشور اگر شخصی مسلم کافر شود، آن شخص از ارث محروم است. لازم به ذکر است که عکس این موضوع صادق نیست و اگر کافری فوت کند و در بین وراثش، شخص مسلمانی باشد، فرد مسلمان از کافر ارث می‌برد.

از موارد دیگر این قانون می‌توان به محروم کردن فرزندی اشاره کرد که  «فرزند ولدالزنا» است. در صورتی که فرزندی در اثر یک رابطه نامشروع متولد شده باشد، متولد زنا از پدر و مادر خود ارث نمی‌برد و از این لحاظ از ارث محروم است.

 از دیگر موارد حقوقی در مورد محرومیت از از ارث، باید به مورد «لعان» بین زن و شوهر اشاره کرد. اگر زن و شوهری با شرایطی که در فقه و قانون مقرر شده یکدیگر را لعن کنند و در مدت عده طلاق، یکی از آنها فوت کند، دیگر از یکدیگر ارث نمی‌برند و لعان موجب محرومیت از ارث می‌شود.

مورد پنجم و آخر این قانون این است که در صورتی که فرزندی به واسطه لعان از سوی پدرش نفی می‌شود، دیگر نه پدر از فرزند ارث می‌برد و نه فرزند از پدر ارث می‌برد. البته باید به این موضوع اشاره کرد که اگر پدر از لعان رجوع کند، در این صورت فرزند می‌تواند از پدرش ارث ببرد ولی بازهم پدر از فرزندش ارث نخواهد بود.

وصیت در حوزه تملیک

در رابطه با وصیت تملیکی باید به این موضوع اشاره کرد که یعنی  كسی عین یا منفعتی از مال خود را برای زمان بعد از فوتش به دیگری مجانی تملیك كند. با این نوع وصیت، شخص می‌تواند تا حدودی تكلیف اموال خود را معین كند مانند صرف آن در امور خیریه. در وصیت تملیكی، شخصی كه وصیت می‌كند «موصی» و كسی كه به نفع او وصیت تملیكی شده «موصی‌له» و مورد وصیت را «موصی به» می‌گویند. 

فورم مدال درخواست تماس

وصیت عهدی

در رابطه با وصیت عهدی باید اینگونه توضیح داد که اگر شخصی یك یا چند نفر را برای انجام امر یا اموری یا تصرفات دیگری مأمور کند. مثل این است که شخصی را وصی کند تا بعد از مرگش، بدهی‌های او را پرداخت كند.  

در این نوع از وصیت، شخصی  به عنوان ولی بر صغیر یا بر كارهای دیگر انتخاب شده است، وصی می‌گویند. در وصیت عهدی، وصیت‌كننده فرد یا افرادی را برای اداره بخشی از اموال خود و نیز سرپرستی فرزندانش پس از مرگ تعیین می‌كند و مسئولیت را به آنها می‌سپارد. 

نافذ نبودن وصیت

بر اساس ماده 837 قانون مدني کشور ،"اگر كسي به موجب وصيّت، يك يا چند نفر از ورثه خود را از ارث محروم كند، وصيت مزبور نافذ نيست".

در مورد این موضوع باید به این موضوع اشاره کرد که وصیت کننده این حق را برای خود می‌بیند که به میزان یک سوم از اموال خود را وصیت کند و وصیت او نیز برای این میزان، صحیح و نافذ است و چنانچه نسبت به بیشتر از این میزان وصیت کند، صحیح بودن چنین وصیتی به اجازه سایر ورثه بستگی دارد

این بدان معناست که یک سوم اموال،  بقیه ترکه متعلق به ورثه است و شخص صاحب این اموال که همان وصیت‌کننده است.

 نظر فقهای امامیه

طبق نظر فقهای امامیه، هر زمان شخص وصیتی کند که بر اساس آن، بخواهد یکی از ورثه را از ارث محروم کند، چنین وصیتی در عمل صحیح نیست، یا اگر شخص وصیت کند به دلیل فساد اخلاقی فرزندش، او را از ارث محروم یا از جمع ورثه، حذف می‌کند. در حقیقت اکثر فقها این وصیت را به دلیل مخالفت آن با کتاب و سنت، باطل می‌دانند.

فورم مدال درخواست تماس

مالیات بر ارث

در ادامه این مطالب بهتر است توضیحی اجمالی در رابطه با مالیات بر ارث نیز داشته باشیم. چون این مورد از جمله مواردی است که برای بسیاری از افراد ممکن است به وجود آید. طبق قانون مالیات  وراث طبقات اول و دوم شهدای انقلاب هم از پرداخت مالیات بر ارث معاف هستند از اموال موضوع ماترک کسر می‌شوند.

 بر اساس همین قانون مابقی ماترک ۸۰درصد اوراق مشارکت و سپرده‌های متوفی نزد بانک‌های ایرانی و همچنین ۵۰درصد ارزش سهام متوفی در شرکت‌هایی که سهام آنها در بورس پذیرفته شده و ۴۰درصد ارزش سهام با سهم‌الشرکه متوفی درسایر شرکت‌ها و بالاخره ۴۰درصد ارزش خالص دارایی متوفی در واحدهای تولیدی و صنعتی و معدنی و کشاورزی هم از شمول مالیات بر ارث معاف هستند. 

فورم مدال درخواست تماس

سخن پایانی 

در این مطلب سعی شد تمامی مطالب مربوط به ارث و محرومیت از ارث توسط والدین برای شما عزیزان به زبان ساده ارائه شود. در صورتی که سوالی در رابطه با ارث برای شما عزیزان به وجود آمده است می‌توانید با کارشناسان مشاوره حقوقی ما تماس حاصل کنید. با تشکر از شما بابت مطالعه این مقاله، اوستا 

در صورت بروز مشکلات  در هر زمینه حقوقی  می توانید از مشاوره حقوقی - وکیل متخصص  در موسسه حقوقی اوستا بهرمند شوید:

راه های ارتباطی:

1. تماس با شماره تلفن ثابت : 70700007-021
2. تالار گفتگو حقوقی
3. چت انلاین با مشاوران